Hadi gelin hep birlikte boş zamanlarınızda ne yaptığınızı düşünelim. Kitap mı okuyorsunuz, podcast mi dinliyorsunuz ya da meditasyon mu yapıyorsunuz? Yoksa sadece elinize telefon alıp, tüm gün sosyal medyada mı geziyorsunuz? Eskiden büyük bir zevkle yaptığınız aktiviteleri artık yapamıyor, bunları yapmak yerine de tüm gün elinizden telefonu bırakmıyor ve bunun nedenini de merak ediyorsanız doğru yerdesiniz.
Sevdiğiniz aktiviteleri artık yapamamanızın nedeni o aktivitelere karşı ilginizin azalması değil, dopamininizin yükselmesi. Beynimizde üretilen nörotransmiterlere dopamin denir ve ödül hormonu olarak bilinen bir kimyasaldır. Uzun süre dopamine maruz kalmanız, dopamine karşı tolerans geliştirmenize yol açar ve sürekli yaptığınız aktiviteleri ne kadar tekrarlarsanız tekrarlayın eskisi kadar mutlu olamazsınız. Vücudunuz mutlu olmak için daha çok dopamin istemeye başlar.
Şimdi size son zamanlarda daha da popülerleşen dopamin detoksundan bahsetmek istiyorum. Bu terimi ilk ortaya atan kişi, San Francisco Üniversitesi Profesörü Dr. Cameron Sepah. Bu yöntemin bağımlılığını körükleyen tetikleyicileri ortadan kaldıran ve uyaran kontrolü adı verilen bir davranışsal terapi tekniğine dayandığını ifade ediyor. Dopamin detoksundaki temel amaç çok hızlı dopamin salgılatan aktivitelerden bir süre uzak durup, dopamin seviyenizi dengelemektir.
Genel olarak insanlar; dopamin detoksu yapmaya, harekete geçmek istedikleri halde hiçbir şey yapamadıkları zaman ve tatminsizlik duygusu hayatlarını esir aldıklarında başlama kararı alıyorlar. Dopamin detoksu yapmak istiyorsanız çok hızlı dopamin salgılatan aktivitelerden, özellikle de telefonunuzdan ve sosyal medyadan uzak durmalısınız. Beyninize dopamin salgılamadan dinlenmesi için yardımcı olursanız ki şiddetle yardımcı olmanızı öneririm, zihninizin daha canlı ve dikkatinizin daha keskin olduğunu göreceksiniz.
Dopamin detoksu yapmaya karar verdiniz fakat kendinizi sürekli elinizde telefon sosyal medyada gezerken buluyorsanız bunun için de sizlere birkaç tavsiyem var. Doğa yürüyüşleri yapabilir , uzun süredir görmediğiniz bir arkadaşınızla görüşebilir ya da yeni bir hobi edinebilirsiniz.
Dopamin detoksuna başladığınızda ilk günler biraz zorlanabilirsiniz. Bu çok normal çünkü alışkanlıklarınızı bir kenara bırakıyorsunuz ve konfor alanınızdan çıkıyorsunuz. Sakın panik yapmayın ve yapabilirmiyim endişesine kapılmayın. En önemlisi de lütfen dopamin detoksunuzu yarıda bırakmayın. Dopamin detoksu size iyi gelecek. Daha mutlu olduğunuzu ve anda kaldığınızı göreceksiniz. Tüm bu endişe ve kaygılarınız da yerini mutluluk ve huzura bırakacak.
Jinda Onat-Arya Genç Üyesi